ഇതൊരു വേദനിപ്പിക്കുന്ന കഥയാണ്. മൈതാനത്ത് സാധാരണ നമ്മള് കാണുക രണ്ട് ടീമുകള് തമ്മിലുള്ള പോരാട്ടമാണെങ്കില് ഈ കഥയിലെ മല്സരം ശ്വാസത്തിന് വേണ്ടിയായിരുന്നു. അല്പ്പം ഓക്സിജന് ലഭിക്കാതെ അലറി വിളിച്ച് ജീവഛവമായവരുടെ കഥ. 96 ഫുട്ബോള് പ്രേമികള് തല്സമയം മൈതാനത്ത് മരിച്ച് വീണ കഥ. പക്ഷേ ഈ ദുരന്ത കഥ ഒരു മുന്നറിയിപ്പായിരുന്നു. ലോകത്താകമാനമുള്ള ഫുട്ബോള് സ്റ്റേഡിയങ്ങളുടെ സുരക്ഷ വര്ധിപ്പിക്കാന് ഇടയാക്കിയ ദുരന്തം.
കഥയുടെ വേദി ഇംഗ്ലണ്ടാണ്. അവിടെയാണല്ലോ ഭ്രാന്തന്മാരായ ഫുട്ബോള് പ്രേമികളുള്ളത്. അവര്ക്ക് കളിയെന്നാല് അതൊരു വല്ലാത്ത വികാരമാണ്. സ്വന്തം ടീമിന് വേണ്ടി മരിക്കാന് പോലും തയ്യാറാവുന്ന ആവേശം. അവര്ക്ക് കളി ടെലിവിഷനില് കണ്ടാല് പോര-നേരില് തന്നെ കാണണം. അതും കൂട്ടമായി... 1989 ഏപ്രില് 15. ഇംഗ്ലണ്ടിലെ വിഖ്യാതമായ എഫ്.എ കപ്പ് ഫുട്ബോളിന്റെ സെമി ഫൈനല്. ഒരു ഭാഗത്ത് ജനപ്രിയ ടീമായ ലിവര്പൂള്. മറുഭാഗത്ത് നോട്ടിങ്ഹാം ഫോറസ്റ്റ്. ഈ രണ്ട് ടീമുകള്ക്കും പതിനായിരക്കണക്കിന് ആരാധകരുണ്ട്. ടീമിന്റെ സ്വന്തം ജഴ്സിയില് ഇവര് കളി ആസ്വദിക്കാനിറങ്ങും. രണ്ട് ടീമുകളുടെയും ആരാധകര്ക്ക് സ്റ്റേഡിയത്തില് പ്രത്യേക സ്ഥലങ്ങള് തന്നെയാണ് സംഘാടകര് നല്കാറുള്ളത്. അതിന് കാരണം തമ്മില് തല്ല് ഒഴിവാക്കാലാണ്. ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോള് ചരിത്രം പരിശോധിച്ചാല് കാണികളുടെ തമ്മിലടി എത്രയോ കാണാം. ഇത് കൊണ്ടാണ് ഫാന്സിന് പ്രത്യേക സ്ഥലങ്ങള് അനുവദിക്കുന്നത്. സൗത്ത് യോര്ക്ക്ഷെയര് കൗണ്ടിയിലെ ഷെഫീല്ഡിലുള്ള ഹില്സ്ബോറോ സ്റ്റേഡിയത്തിലായിരുന്നു അങ്കം. അത്ര വലിയ മൈതാനമല്ല. പക്ഷേ സ്ഥിരമായി അവിടെ വലിയ മല്സരങ്ങള് നടക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. വൈകീട്ട്് മൂന്ന് മണിക്കായിരുന്നു കിക്കോഫ്. ആരാധകരെ ഭയന്ന് തന്നെയാണ് ഇത്രയും നേരത്തെ മല്സരം സംഘാടകര് നിശ്ചയിച്ചത്. പകല് വെളിച്ചത്തില് കാണികളുടെ കടന്നുകയറ്റം കുറവാകുമെന്ന് കരുതിയുള്ള മുന്കരുതല്. കിക്കോഫിന് 15 മിനുട്ട് മുമ്പ് തന്നെ എല്ലാവരും ഇരിപ്പിടത്തില് എത്തണമെന്ന നിര്ദ്ദേശവും നല്കിയിരുന്നു.
ഉച്ചത്തിരിഞ്ഞ് തന്നെ കാണികള് ഒഴുകാന് തുടങ്ങി. രണ്ട് ടീമിന്റെയും ആരാധകര് തങ്ങള്ക്ക് അനുവദിക്കപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങളിലെത്തി. സ്റ്റേഡിയം നിറഞ്ഞിട്ടും അത്രയും ആളുകള് പുറത്ത്. മല്സരം ആരംഭിക്കുന്നതിന് മിനുട്ടുകള്ക്ക് മുമ്പ് സുരക്ഷാ ചുമതലയുള്ള പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥന് തിരക്ക് ഒഴിവാക്കാനെന്നോണം സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ ഒരു ഗേറ്റ് തുറക്കാന് പറഞ്ഞതും പുറത്ത് നിന്നുള്ള വന് ജനക്കൂട്ടം തിക്കി ത്തിരക്കി അകത്തേക്ക് കയറാന് തുടങ്ങി. മൈതാനത്തെയും ഗ്യാലറിയെയും വേര്ത്തിരിക്കുന്ന ഇരുമ്പ് ഗേറ്റുകള്ക്കരികിലേക്ക് എല്ലാവരും കുതിച്ചെത്തി ( ഇംഗ്ലണ്ടിലെ സ്റ്റേഡിയങ്ങള് കൂട്ടുകാര് ശ്രദ്ധിച്ചാല് ഒരു കാര്യം കാണാം. ഗ്യാലറിയും മൈതാനവും തമ്മില് വളരെ അടുത്തായിരിക്കും. ഗ്യാലറിക്കും മൈതാനത്തിനും മധ്യേ വലിയ ഇരുമ്പ്് വേലികളുണ്ടാവും. ഇരിപ്പിടങ്ങള് ലഭിക്കാത്ത കാണികല് ചിലപ്പോള് ഇരുമ്പ് വേലിക്ക് ചുറ്റും നിന്നായിരിക്കും മല്സരം കാണുക.) കാണികളുടെ തള്ളിക്കയറ്റത്തില് ഇരുമ്പ് വേലിക്കരികില് ആദ്യമെത്തിയവര് കുരുങ്ങി നിന്നു. അവര്ക്് മുകളിലേക്ക് തിക്കി തിരക്കിയെത്തിയവര് ഒന്നിന് പിറകെ ഒന്നായി വീണു. മുന്നിലുള്ളവരുടെ വീഴ്ച്ച പോലുമറിയാതെ പിറകിലുള്ളവര് തീരക്കിയെത്തിയതോടെ അടിയില്പ്പെട്ടവര് ശ്വാസം കിട്ടാതെ അലറി. പക്ഷേ ആ അലര്ച്ച കേള്ക്കാന് ആരുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. അങ്ങനെ 94 പേര് തല്ക്ഷണം ശ്വാസം കിട്ടാതെ മരിച്ചു. ഒരാള് ആശുപത്രിയില് വെച്ച് മരിച്ചു. മറ്റൊരാള് ദീര്ഘകാലം ചികില്സയിലായിരുന്നു. അബോധാവസ്ഥയില് ആസുപത്രി കിടക്കയില് തന്നെയായിരുന്ന അയാള് 1993 ല് മരിച്ചു. 766 പേര്ക്ക് പരുക്കേറ്റു. ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോള് ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദുരന്തമായിരുന്നു ഇത്.
ആ ദുരന്ത കാഴ്ച്ചകള് ഹൃദയഭേദകമായിരുന്നു. സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് ആദ്യം തിക്കി തിരക്കി കയറിയവരാണ് ദുരന്തത്തിനിരയായത.് ഏത് വിധേനയും കളി കാണുക മാത്രമായിരുന്നു എല്ലാവരുടെയും ലക്ഷ്യം. ലിവര്പൂള് ആരാധകരായിരുന്നു മരിച്ചവരില് കൂടുതല്. ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോളില് ഹൂളിഗന്സ് അഥവാ ഭ്രാന്തന്മാര് എന്നൊരു വിഭാഗമുണ്ട്. കളിയെ വന്യമായി ആസ്വദിക്കലാണ് ഇവരുടെ ഇഷ്ടം. പ്രതിയോഗികളെ ആക്രമിക്കുക, സ്വന്തം ടീമിനായി സ്വയം മറക്കുക. ഈ ആവേശത്തിലായിരുന്നു പലരും. ചിത്രങ്ങള് കണ്ടാലറിയാം ദുരന്തത്തിന്റെ ഭീകരത. ഇരുമ്പ് വേലിക്ക്് മുന്നില് കുരുങ്ങി ജീവന് വേണ്ടി നിലവിളിക്കുന്നവരുടെ ദേഹത്തേക്ക് മലവെളളപ്പാച്ചില് പോലെ ആളുകള് എത്തുകയായിരുന്നു. വന്നവര് വന്നവര് വീഴാന് തുടങങ്ങി. അവരുടെ നിലവിളികള്ക്ക് മേല് പിറകെ വന്നവര് അകപ്പെട്ടു.
ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോള് പ്രേമികള് ഉന്മാദികളെ പോലെയാണ്. മദ്യപിച്ചായിരിക്കും ഭൂരിപക്ഷവും കളി ആസ്വാദനമെന്ന ആഘോഷത്തിന് വരുക. ഇതും ദുരന്തത്തിന്റെ ആഴം വര്ധിപ്പിച്ചു. പോലീസായിരുന്നു ഒന്നാം പ്രതി. അവര് എന്തിന് ഗേറ്റുകള് തുറന്നു എന്ന ചോദ്യം ഉത്തരമില്ലാതെ നിലനിന്നു. പതിനായിരക്കണക്കിന് കാണികള് പുറത്ത്് ബഹളം വെക്കുമ്പോള് അവര്ക്കായി കാട്ടിയ കാരുണ്യത്തില് 96 പേരുടെ ജീവന് നഷ്ടമാവുകയായിരുന്നു. വലിയ ദുരന്തമായതിനാല് അന്വേഷണം പ്രഖ്യാപിച്ചു. പ്രാഥമിക അന്വേഷണത്തില് പോലീസ് ആരാധകരില് കുറ്റം ചാര്ത്തി. മദ്യപിച്ചെത്തിയ കാണികള് തിക്കിത്തിരക്കിയത് മൂലമായിരുന്നു വലിയ ദുരന്തമെന്നായിരുന്നു ആദ്യ റിപ്പോര്ട്ട്. ഇരുമ്പ് ഗേറ്റും പ്രശ്നമായി. എന്നാല് ഈ റിപ്പോര്ട്ടിനെതിരെ മരിച്ചവരുടെ കുടുംബങ്ങള് രംഗത്ത് വന്നു. പോലീസ് എന്തിന് ഗേറ്റ് തുറന്നു എന്ന ചോദ്യം അവര് ഉയര്ത്തിയപ്പോള് പുതിയ അന്വേഷണ കമ്മീഷനെത്തി. വലിയ ജനക്കൂട്ടത്തെ നിയന്ത്രിക്കാന് ഒരു സംവിധാനവുമില്ലാതെയാണ് പോലീസ് എത്തിയതെന്ന് രണ്ടാമത്തെ അന്വേഷണത്തില് മനസ്സിലായി. വലിയ മല്സരമായിട്ടും സുരക്ഷ ഒരുക്കാന് കുറച്ച് പോലിസുകാര് മാത്രം. ആംബുലന്സ് സംവിധാനം പോലുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. സംഘാടകരുടെ അനുമതി തേടാതെ പോലീസ് ഗേറ്റ് തുറന്നതാണ് പ്രശ്നമായതെന്നായിരുന്നു ഈ അന്വേഷണത്തില് തെളിഞ്ഞത്.
പക്ഷേ അടിസ്ഥാന കാരണം ഇരുമ്പ് ഗേറ്റായിരുന്നു. മൈതാനത്തിന് ചുറ്റും സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഗേറ്റില് തട്ടി മുന്നോട്ടും പിന്നോട്ടും പോവാന് കഴിയാതെ പലരും കുരുങ്ങുകയായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മെതാനങ്ങളില് നിന്ന് ഇരുമ്പ് ഗേറ്റുകള് അപ്രത്യക്ഷമാവാന് കാരണവും ഈ സംഭവമായിരുന്നു. ഗേറ്റുകള്ക്ക്് പകരം സ്റ്റേഡിയങ്ങളില് ഇരിപ്പിടങ്ങള് വര്ധിപ്പിക്കാന് തീരുമാനമായി. ഒരു സാഹചര്യത്തിലും കാണികളെ മൈതാനത്തിന് അരികിലെത്തരുതെന്ന തീരുമാനവുമായി. ഹില്സ്ബോറോ ദുരന്തമെന്നാല് ഇന്നും ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോള് വിതുമ്പും.
അന്നത്തെ മല്സരം അതോടെ ഉപേക്ഷിച്ചു. അതേ വര്ഷം മെയ് ഏഴിന് ഓള്ഡ് ട്രാഫോഡില് മല്സരം നടന്നു. ലിവര്പൂള് വിജയിച്ചു. ഫൈനലിലും അവര്ക്ക് തന്നെയായിരുന്നു വിജയം.
ചിത്രം
ഹില്സ്ബോറോ സ്റ്റേഡിയത്തിലെ ഇരുമ്പ് ഗേറ്റില് കുരുങ്ങി ശ്വാസം ലഭിക്കാതെ അലറി വിളിക്കുന്നവര്.
കമാൽ വരദൂർ 🖋️
ആനപറമ്പിലെ വേൾഡ് കപ്പ് ഒരുക്കുന്ന കമാൽവരദൂർ എഴുതുന്ന 101 ഫുട്ബോൾ കഥകൾ നിങ്ങൾക്ക് സൗത്ത് സോക്കേഴ്സിലൂടെ വായിക്കാം